Çeviri mesleğinin eski çağlarda da icra edildiğini biliyor muydunuz? Ünlü Sümer şiiri Gılgamış Asya dillerine çevrildiğinde, bilinen ilk çeviri tarihe geçmiştir. Bu olay MÖ iki bin yılına kadar uzanır. Büyük olasılıkla, çeviri hizmetleri daha önce de yürütülüyordu, çünkü insanlar aynı dili konuşmadıklarında her zaman bir arabulucuya ihtiyaç duyuyorlardı. O zaman bu alanda etik henüz gelişmemişti ve bugün bildiğimiz çeviriden ziyade, bir arabuluculuk işiydi.
Birçok dilbilimci ve çevirmen, çeviri yöntemleri üzerine tartıştı ve savundukları yöntemler bu alanı şekillendirdi. Örneğin, Katherine Reiss gibi dilbilimciler, metnin türü önemli olsa da, kaynak metne sadık kalmanın daha önemli olduğunu öne sürdüler. Sonra skopos teorisyenleri ortaya çıktı. Hayattaki her şeyde olduğu gibi, çeviri faaliyetinin de bir amacı olduğunu iddia ettiler. Bu nedenle çeviri, amaç doğrultusunda yapılmalıdır. Örneğin, çevirmen kaynak metne sadık kalmasına rağmen onu hedef kitle için anlaşılır kılamamışsa, çevirmen amacına ulaşamamış demektir.
Çevirinin Önemi ve HSBC
Çeviri yöntemi bir yana, çok kültürlü iletişimin özü olduğu için çeviri, büyük bir önem taşır. HSBC vakası, doğruluğun önemini vurgulamak için harika bir örnektir. “Hiçbir şey varsayma” kampanyası HSBC’nin yürüttüğü bir kampanyaydı ve banka bu kampanyayı dünyaya yaymak istiyordu. Bu slogan hedef dillere çevirilirken anlam kaybına uğradı ve “Hiçbir Şey Yapma” olarak çevrildi. Yeni slogan, HSBC’deki yönetici ve çalışanların hiçbir şey yapmadığını düşündürdü ve tembellik mesajı verdi. Bu başarısızlıktan sonra HSBC, şirketi yeniden markalaştırmak için 10 milyon dolar harcadı.
Basit bir çeviri hatası yüzünden şirketin milyonlarca dolar harcaması gerekti. Bir hastanın basit bir hata nedeniyle hastanede yanlış bilgi aldığını düşünün; hayati riske yol açabilir. Bu, çevirinin basitçe ifade etmekten daha fazlası olduğunun kanıtıdır.