Çoğu zaman mükemmel bir çevirinin ortaya çıkması için uzmanlar tarafından uzun bir süreç işletilir. Metnin hedef dile aktarımından yani çeviri sürecinden sonra başka bir çevirmen tarafından gerçekleştirilen çeviride düzeltme veya redaksiyon bahsi geçen sürecin önemli bir kontrol noktasıdır. Çünkü çevirmenler insandır ve insanlar hata yapabilirler. En iyi çevirmenlerin bile dikkatleri bir anda dağılabilir, yanlış bildiği ya da kullandığı bir terim olabilir ya da atladığı bir talimat olabilir. Bu yüzden ikinci bir çevirmenin kaynak metinle hedef metni karşılaştırarak okuması gerekiyorsa değişiklikler ve düzeltmeleri yapması gerekir. Kaynak metin bir dilden başka bir dile tercüme edilirken, metnin tüm biçimsel ve anlamsal özelliklerinin hedef dile ve kültüre aktarılması hedeflenir. Tüm bunlara ek olarak, çevirinin doğru, tam, tutarlı ve akıcı olarak aktarılması gerekmektedir. Çevirinin mükemmel hale gelebilmesi, tercüme edilen dilde de aynı güçlü anlatıma sahip olabilmesi için her aşama eksiksiz bir şekilde tamamlanmak zorundadır.
İlk aşamada çevirmen metnin tamamını belli kural ve talimatlara göre hedeflenen dile çevirir. Çeviri sırasında, imladan, terimlerin uyumluluğuna, metnin tam olarak çevrilmesinden çevrilen dil ve kültürdeki uygunluğuna kadar birçok farklı unsura dikkat eder. Çeviri sürecinin bitiminden sonra, tercüman Mirora’ya özgü bir çevrimiçi kontrol listesini doldurur ve daha sonra proje yöneticisi çeviriyi redaktöre teslim eder. Peki redaksiyon süreci nedir ve bu süreç Mirora’da nasıl işler?
Düzeltme veya Redaksiyon İşlemi
Türk Dil Kurumu redaksiyon kelimesini, “hali hazırda yazılmış bulunan bir metin üzerinde gerekli düzeltmeleri yaparak yazıyı yayıma hazır duruma getirmek” olarak tanımlamaktadır. Fransızca kökenli sözcüğün kökü olan “redakte” kelimesi bir eylem de bildirmektedir. Çevirinin eksiksiz ve mükemmel bir hal alması için de iyi bir düzeltme sürecinden geçmesi şarttır. Mirora’da redaktör, işe kaynak metni esas alarak başlar ve “Çeviri Hizmetleri Tedarikçisi Kontrol Listesini” kullanarak düzeltmeleri yapar ve formu yorumları ile birlikte proje yöneticisine iletir. Gerekli düzeltmeleri yapar. Hedef metnin tesliminden önce başarı ve kabul ölçütleri yeniden kontrol edilir. Böylece redaksiyon işlemi tamamlanır ve çeviri bir sonraki aşama olan son okuma için artık hazırdır.
Düzeltme İşleminin Önemi
Herhangi bir çeviri için yaşamsal bir öneme sahip olan redaksiyon, çevirinin hatasız olmasını ve yüksek kaliteli bir çevirinin hazırlanması sağlar. Uzun süre aynı metinle ilgilenen yazar veya çevirmenler, çeviri metnindeki hataları kolayca fark edemeyebilirler. Dile ne kadar hakim olursa olsun, çevirmen bazen küçük hataları gözden kaçırabilir. Bu nedenle çeviri süreci tamamlandıktan sonra metni bir başka kişinin görmesi, başka bir gözle okuması son derece önemlidir. İşte redaktör de bu evrede araya girer. Kelime seçiminden, imla kurallarına, müşteri beklentilerinden bellek ve terimce uyumuna kadar birçok detayı göz önünde bulundurarak metni yeniden kaynak metinle karşılaştırarak okur ve inceler. Çevirisi tamamlanmış metin üzerinde gerçekleştirilen bu işlem, metni çok daha kaliteli hale getirir. Uluslararası çeviri standardı ISO 17100 (eski EN15038) de redaksiyon süreci uygulanmayan çevirilerin kabul edilemez olduğunu belirler.
Ağustos 1997 yılında kurulduğu andan beri, müşterilerinin çeviri, yerelleştirme ve dil danışmanlığı gereksinimlerine yönelik profesyonel çözümler sunan Mirora’nın, düzeltme veya redaksiyon hizmetinden faydalanmak isterseniz, bizimle kolayca iletişime geçebilirsiniz.
